Geleneksel prototip ve test süreçlerini dijital ortama taşıyan dijital ikiz (digital twin) teknolojisi, otomotiv sektöründe giderek daha fazla kabul görüyor. Üretim hattındaki her aracın, sanal ortamda oluşturulan bir kopyası sayesinde gerçek zamanlı izleme, performans analizi ve hata tespiti yapılabiliyor. Bu sayede hem tasarımda hem de montajda verimlilik artıyor, maliyetler azalıyor.
Dijital ikizler, nesnelerin interneti (IoT) sensörleri ve bulut tabanlı veri analitiğiyle beslenen simülasyon modelleri olarak tanımlanıyor. Üretim sürecinin ilk aşamasından itibaren araç üzerine yerleştirilen sensörlerden elde edilen veriler, sanal modeller üzerinde test ediliyor. Bu testler; titreşim dayanıklılığı, aerodinamik performans ve enerji tüketimi gibi kritik parametrelerin optimize edilmesine olanak sağlıyor.
Global otomotiv tedarikçisi ABC Engineering, Almanya’daki üretim tesisinde dijital ikiz uygulamasına başladı. Şirket yetkilisi Dr. Markus Schneider, “Fiziksel prototip sayısını yüzde 30 oranında azalttık ve geliştirme sürelerini üç aya kadar düşürdük” açıklamasını yaptı. Ayrıca, hattaki arızaları önceden tahmin ederek bakım planlarını dinamik olarak güncelliyoruz.
Yerli üretici XYZ Otomotiv ise, dijital ikizleri yalnızca üretim aşamasında değil, satış sonrası bakım süreçlerinde de kullanıyor. Araçtan toplanan telemetri verileri, sanal model üzerinde analiz edilerek parça yıpranma oranları belirleniyor. Böylece servis ekipleri, kritik arızaları müşteriye bildirip yedek parça tedarikini önceden tamamlayarak hizmet süresini kısaltıyor.
Dijital ikiz teknolojisinin yaygınlaşması, Ar-Ge yatırımlarının yönünü de değiştiriyor. Otomobil firmaları, laboratuvar ortamındaki uzun test süreçlerini sanal simülasyonlarla birleştirerek çok daha hızlı geri bildirim alabiliyor. Bu yeni yöntem, tasarım hatalarını erkenden tespit edip düzeltme imkânı sunuyor ve pazar taleplerine hızla cevap vermeyi sağlıyor. Bununla birlikte, dijital ikiz uygulamalarının önünde veri güvenliği ve standardizasyon gibi bazı engeller bulunuyor. Büyük miktarda kritik üretim verisini barındıran bulut sistemleri, sektörün ortak siber güvenlik protokollerine ihtiyaç duyuyor. Ayrıca, bu teknolojinin etkin kullanımı için mühendislerin yeni yazılım ve veri analitiği becerilerini kazanması şart. Geleceğe bakıldığında, yapay zekâ destekli dijital ikizlerin öne çıkması bekleniyor. AI algoritmaları, büyük veri setleri üzerinden öğrenerek daha isabetli arıza tahminleri yapacak. Ayrıca, sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) teknolojileri, mühendislerin ve operatörlerin dijital ikizlerle etkileşimini kolaylaştıracak. Böylece, fiziksel prototip gerektirmeyen dijital test sürüşleri gündeme gelecek.
Türkiye’de otomotiv firmaları, dijital ikiz teknolojisini iç pazarda da hayata geçirmeye başladı. Yerli üretici ABC Otomotiv, Manisa fabrikasında dijital ikiz tabanlı kalite kontrol sistemlerini test ediyor. Proje kapsamında, her aracın montaj verisi anlık izlenerek hata oranları yüzde 25 azaldı.
Pazar araştırma şirketi AutoTech Research’un raporuna göre, dijital ikiz pazarının 2025 yılına kadar küresel çapta 8 milyar doları aşması bekleniyor. Otomotiv sektöründe bu pazarın payı ise yaklaşık yüzde 40 seviyesinde tahmin ediliyor. Bu alandaki yatırımlar, hem büyük üreticilerin hem de tedarikçi firmaların Ar-Ge bütçelerinde önemli bir kalem haline geldi. Sonuçta, dijital ikiz teknolojisi otomotivde hem operasyonel verimliliği hem de müşteri deneyimini iyileştiriyor. Sektörde standartlaşma ve yetkinlik geliştirme süreçleri hız kazandıkça, dijital ikizlerin kullanımı her geçen gün artarak yaygınlaşacak.
Analistler, rekabet avantajı elde etmek isteyen firmaların dijital ikiz yatırımlarını iki katına çıkaracağını öngörüyor.